1. Vì sao giai đoạn đầu dự án lại quan trọng đối với Business Analyst?
Khi một dự án mới bắt đầu, mọi thứ còn rất "mơ hồ":
- Khách hàng có thể chỉ nêu ra mong muốn chung chung như "Muốn hệ thống nhanh hơn" hay "Muốn trải nghiệm người dùng tốt hơn".
- Đội ngũ kỹ thuật có thể ngay lập tức nghĩ đến giải pháp: viết thêm chức năng, nâng cấp server, v.v.

Nhưng nếu không làm rõ bản chất vấn đề ngay từ đầu, cả team có thể:
- Làm sai sản phẩm.
- Lãng phí thời gian, tiền bạc, công sức.
- Khiến khách hàng không hài lòng dù đã hoàn thành đúng yêu cầu bề mặt.
2. VẬY LÀM THẾ NÀO ĐỂ ĐƯỢC “CÓ MẶT” NGAY TỪ ĐẦU?
1. Xây dựng uy tín từ những điều nhỏ nhất
Đặc biệt với IT BA mới, trước khi đòi hỏi vai trò lớn hơn, hãy tập trung hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao. Uy tín được tích lũy từ những lần "nói được, làm được".
2. Gắn việc tham gia sớm với lợi ích cụ thể cho tổ chức
Đừng chỉ nói "Tôi cần được tham gia sớm", mà hãy chứng minh:
- "Nếu BA tham gia từ đầu, dự án sẽ giảm X% sai sót yêu cầu."
- "BA có thể giúp xác định nhu cầu thực sự, tránh làm sai mục tiêu."
Luôn quy đổi yêu cầu cá nhân thành giá trị hữu hình cho doanh nghiệp.
3. Thực sự bán “Giải pháp”
Là một Business Analyst, bạn không chỉ "xin" được tham gia sớm vào dự án — mà cần chứng minh vì sao sự tham gia của mình sẽ tạo ra khác biệt.
Để làm được điều đó, bạn cần tư duy như một người bán giải pháp thực thụ:

Hiểu rõ nhu cầu thực sự của tổ chức: Đâu là nỗi đau lớn nhất mà dự án muốn giải quyết?

Phân tích và đưa ra giải pháp phù hợp: Không vội vàng nhảy vào đề xuất tính năng, mà tìm hiểu kỹ bối cảnh và mục tiêu tổng thể.

Trung thực và xây dựng lòng tin: Nếu phát hiện mình không phải người/giải pháp phù hợp, cũng sẵn sàng đề xuất hướng đi khác – chính sự thẳng thắn này giúp BA được tin tưởng lâu dài.

Khi bạn thực sự "bán" giải pháp chứ không bán bản thân, bạn không chỉ được mời vào bàn từ sớm — mà còn được tin tưởng như một người đồng hành chiến lược của dự án.
4. Tư duy "hiểu nhu cầu - giải quyết vấn đề"
Ở giai đoạn đầu của dự án, Business Analyst không chỉ dừng lại ở việc nghe – mà cần lắng nghe chủ động và khơi gợi thêm thông tin để phát hiện những nhu cầu chưa được nói ra.

Lắng nghe chủ động: Khi đối tác chia sẻ, không chỉ tiếp nhận thông tin bề mặt, mà còn phân tích ngầm ý, mâu thuẫn, hoặc những điểm chưa rõ ràng trong yêu cầu.

Khơi gợi yêu cầu: Bằng cách đặt ra những câu hỏi mở, khéo léo dẫn dắt để khách hàng tự khám phá thêm nhu cầu thực sự của họ.
Một số câu hỏi khơi gợi nên sử dụng:
- "Mục tiêu lớn nhất của dự án lần này là gì?"
- "Đã có nghiên cứu nào về nhu cầu thực tế chưa?"
- "Ngoài những chức năng đã nêu, còn thách thức nào mà sản phẩm cần giải quyết?"

Kỹ năng lắng nghe chủ động và khơi gợi yêu cầu giúp BA nhìn ra những giá trị ẩn sau những yêu cầu ban đầu — từ đó, giúp dự án đi đúng hướng và tạo ra sản phẩm thực sự có ý nghĩa.