Mình từng trải qua cả hai, từ bốc đồng cho đến tính toán kỹ lưỡng. Và như nhiều người khác, cũng từng có “những công ty lỡ bỏ lỡ”, và “những nơi đáng quý mà vẫn phải rời đi vì mục tiêu dài hạn”.
Giờ thì cùng đi vào câu chuyện chính: Khi nào nên nhảy việc? Và mỗi giai đoạn sự nghiệp nên ưu tiên điều gì?
A. KHI NÀO NÊN NHẢY VIỆC
1. Bạn không còn học được gì mới:
Một công việc tốt là công việc giúp bạn phát triển. Nếu 6 tháng trôi qua mà bạn không học được kỹ năng nào mới, không tiếp xúc với công nghệ mới, không giải được bài toán mới — có thể bạn đang ở trong “vùng an toàn”.
2. Môi trường làm việc “độc hại”:
Đồng nghiệp không hỗ trợ, sếp không truyền cảm hứng hay chuyên môn không giỏi? Drama thì liên tục, nội bộ đấu đá phát chán. Những điều này có thể khiến bạn kiệt sức.
3. Lương không tương xứng:
Nếu bạn đã đóng góp nhiều nhưng lương vẫn “đóng băng” hoặc thấp hơn mặt bằng thị trường, đó là dấu hiệu bạn cần tìm cơ hội tốt hơn.
4. Mất đam mê
Nếu mỗi sáng thức dậy, bạn không còn hào hứng với công việc, có lẽ bạn cần một môi trường mới để khơi lại ngọn lửa.
5. Mục tiêu thay đổi:
Có thể bạn muốn thử một lĩnh vực mới trong tech, như chuyển từ dự án nội bộ sang sản phẩm công nghệ lớn, nhưng công ty hiện tại không hỗ trợ.
Nhưng mà, bạn ơi, đừng vội nhảy chỉ vì một ngày bực bội với sếp hay một dự án khó nhằn. Hãy dành thời gian suy nghĩ, đánh giá xem nhảy việc có thật sự giải quyết vấn đề của bạn không. Lần cuối cùng mình nghỉ việc là "một ngày bực bội với sếp" nhưng mà đó là giọt nước tràn ly, mình đã nghỉ đến việc này gần mấy tháng trước khi ra quyết định.
Dù là gì đi nữa, một trận cãi vã chẳng có gì là to tát đâu. Tốt nhất là đừng ra quyết định gì cả khi đang nóng như kem. Đợi mấy ngày sau rồi quyết định cũng không muộn. Này là tâm sự từng trải của mình.
B. NHẢY VIỆC QUA TỪNG GIAI ĐOẠN SỰ NGHIỆP
Mỗi giai đoạn trong sự nghiệp, bạn sẽ có những ưu tiên và mục tiêu khác nhau. Nên nếu ai đó khuyên bạn hoặc là sau khi bạn đọc bài này và tự khuyên chính mình thì trước mắt, hãy nhìn lại xem bạn đang ở giai đoạn nào trong sự nghiệp.
Cái này nó quan trọng vì mỗi giai đoạn đời người sẽ có mưu cầu khác nhau. Mình sẽ chia sẻ cách mình nhìn nhận nhảy việc qua từng giai đoạn, để bạn dễ hình dung hơn.
1. Giai đoạn mới vào nghề (0-3 năm kinh nghiệm)
Hồi mới ra trường, mình chỉ muốn tìm một công ty để học hỏi, không quan tâm lắm đến lương. Nhưng sau một năm làm những việc lặp lại, mình nhận ra mình cần một nơi giúp mình phát triển nhanh hơn.
Bạn là sinh viên mới ra trường hoặc có ít kinh nghiệm, đang cố gắng nắm vững một công nghệ hay quy trình làm việc.
Mục tiêu lớn nhất là học hỏi, tích lũy kinh nghiệm, và xây dựng nền tảng cho sự nghiệp.
Nếu công ty không có mentor hướng dẫn, không cho bạn thử sức với dự án mới, hoặc chỉ giao việc lặp đi lặp lại.
Nếu lương quá thấp so với thị trường, khiến bạn khó trang trải cuộc sống. Nhưng nói đi cũng phải nói lại, nếu trình độ của bạn đang rất kém, thì thị trường việc làm đang quá khó khăn khi apply, tốt nhất là kiên nhẫn để lấy kinh nghiệm hoặc ngay cả không có nhiều kinh nghiệm nhưng trông có là "có kinh nghiệm" khi bạn làm ở đó đủ lâu từ 1-2 năm. Đây cũng là tiền đề cho những kế hoạch sắp tới của bạn.
✅ TIÊU CHÍ CHỌN CÔNG VIỆC MỚI
Ưu tiên học hỏi: Tìm công ty có dự án đa dạng, công nghệ hiện đại, và môi trường hỗ trợ (có người hướng dẫn, có hoạt động review công việc của mình thường xuyên).
- Lương đủ sống: Không cần lương cao ngất, nhưng nên gọi là tối thiểu để bạn hít thở được. Nhớ tham khảo giá thị trường để biết mình ở đâu.
Văn hóa thân thiện: Chọn nơi khuyến khích bạn thử nghiệm, học từ sai lầm, giao việc. Có thể một số bên họ sẽ "xài bạn rất nhiều". Điều này khiến bạn áp lực. Nhưng cái gì cũng có giá của nó. Đổi lại bạn có kinh nghiệm. Họ dám xài bạn khi bạn còn non thì bạn kiên nhẫn mấy năm đầu tiên đi. Sau đó tìm cơ hội mới cũng được.
Thời gian ở lại: Ở lại ít nhất 1-2 năm để có kinh nghiệm đáng kể, tránh nhảy việc quá sớm. Trừ khi quá Toxic nha.
Lời khuyên: Đừng chạy theo lương cao ở giai đoạn này. Một công ty cho bạn cơ hội học hỏi sẽ giúp bạn đi xa hơn. Nhưng mà nếu có chỗ lương cao và môi trường còn tốt nữa thì cứ chọn bên "trả nhiều" hơn nhé. :))
2. GIAI ĐOẠN CHUYÊN VIÊN (3-7 năm kinh nghiệm)
Sau vài năm làm việc, mình bắt đầu tự tin hơn với kỹ năng của mình. Nhưng rồi mình nhận ra công ty không có lộ trình thăng tiến rõ ràng, và mình muốn làm những dự án lớn hơn. Thế là mình quyết định tìm cơ hội mới.
Bạn đã thành thạo một số công nghệ, có thể làm việc độc lập hoặc dẫn dắt các nhiệm vụ nhỏ.
Bạn bắt đầu nghĩ về việc chuyên sâu trong một lĩnh vực hoặc chuyển sang vai trò lãnh đạo.
Nếu bạn cảm thấy bị “kẹt”, không còn thử thách mới.
Nếu lương không tăng tương xứng với kinh nghiệm, hoặc thấp hơn mặt bằng thị trường.
Nếu công ty không có lộ trình thăng tiến rõ ràng (lên senior, lead, hay quản lý).
✅ TIÊU CHÍ CHỌN CÔNG VIỆC MỚI
Cơ hội phát triển: Chọn công ty có dự án phức tạp, sử dụng công nghệ tiên tiến, hoặc hỗ trợ bạn học thêm (khóa học, chứng chỉ).
- Lương cạnh tranh: Lương nên tăng ít nhất 20-30% khi nhảy việc, kèm theo phúc lợi như bảo hiểm, làm việc từ xa, hoặc bonus.
- Lộ trình thăng tiến: Hỏi rõ về cơ hội lên senior hoặc lead trong 2-3 năm tới.
- Đội nhóm chất lượng: Làm việc với những người có trình độ cao sẽ giúp bạn học hỏi nhanh hơn.
- Work-life balance: Tránh những nơi yêu cầu làm việc quá sức liên tục.
Lời khuyên: Đừng chỉ nhìn vào lương. Hãy chọn nơi giúp bạn vừa phát triển kỹ năng vừa có lộ trình thăng tiến rõ ràng. Nếu bạn chưa gặp người sếp giỏi, mà chỗ mới lúc đi phỏng vấn, bạn "cảm thấy" anh sếp trực tiếp rất giỏi thì rất đáng để cân nhắc đấy. Kể cả sau này người ta có bận quá mức nên không "tưới nước" cho bạn. Nhưng bạn quan sát người ta "perform" trong sân khấu của họ cũng đã truyền cảm hứng và ăn ké được một mớ cho "thời kì đỉnh cao" của bạn sắp tới.
3. Giai đoạn chuyên gia/lãnh đạo (7-12 năm kinh nghiệm)
Khi mình trở thành senior, mình muốn có nhiều quyền tự chủ hơn và dẫn dắt các dự án lớn. Nhưng công ty lúc đó không cho mình cơ hội ra quyết định, nên mình quyết định tìm một nơi phù hợp hơn.
Bạn là chuyên gia trong một lĩnh vực, có thể giải quyết vấn đề phức tạp và dẫn dắt đội nhóm.
Bạn bắt đầu nghĩ về việc tạo ra tác động lớn hơn, không chỉ trong công ty mà cả trong ngành.
Nếu bạn không có quyền tự chủ trong các quyết định kỹ thuật hoặc chiến lược.
Nếu công ty không có lộ trình thăng tiến lên các vai trò cao cấp hơn. Hoặc đơn giản công ty của bạn đang làm đã có "ban bệ" cả rồi. Và vì nhiều lý do có cả yếu tố chính trị mà bạn là người "Không được chọn" thì "té" đi là vừa nếu bạn có tham vọng lớn hơn. Cái câu "em ráng cống hiến sau này công ty sẽ đãi ngộ em" là lời nói dối kinh điển nằm trong bộ kĩ năng "động viên" của nhà quản lý.
Người ta được đào tạo để nói câu đó để thúc đẩy guồng máy chạy hết tốc lực. Vậy nên nếu thấy không êm thì cứ rút. Chẳng ai nợ ai cái gì cả. Sòng phẳng từng xu từng đồng từng phút từng giây có qua có lại. Nên là đừng vì câu nói này để níu kéo. Mà là môi trường ở đó. Vì nhiều khi đi cả đời xong, nhìn lại chẳng thấy chỗ nào có môi trường fit với mình như chỗ mình từng rời đi. Tương tự cũng vậy, cũng có những chỗ mà nếu mình không đi, thì mình lại không biết có nơi fit hơn rất nhiều so với chỗ hiện tại mình đang làm.
✅ TIÊU CHÍ CHỌN CÔNG VIỆC MỚI:
- Quyền tự chủ: Chọn nơi cho phép bạn định hình chiến lược kỹ thuật hoặc dẫn dắt dự án lớn.
- Tầm ảnh hưởng: Tìm công ty nơi bạn có thể mentor đội nhóm hoặc xây dựng văn hóa kỹ thuật.
- Lương và equity: Ngoài lương cao, hãy chú ý đến stock options hoặc bonus dài hạn, đặc biệt ở startup.
- Công nghệ và quy mô: Làm việc với các dự án có tác động lớn, sử dụng công nghệ tiên tiến.
- Văn hóa minh bạch: Đảm bảo công ty tôn trọng ý kiến chuyên gia và khuyến khích đổi mới.
Lời khuyên: Dùng network cá nhân (LinkedIn, bạn bè) để tìm cơ hội, vì nhiều vị trí cấp cao không được công khai. Khi đàm phán, tập trung vào equity và quyền ra quyết định.
4. Giai đoạn quản lý/chiến lược (12+ năm kinh nghiệm)
Khi mình bước vào vai trò quản lý, mình nhận ra mình còn làm việc với con người và chiến lược. Lúc này có thể bạn sẽ rời công ty vì tầm nhìn của lãnh đạo không khớp với bản thân, và bản muốn tìm nơi có thể tạo ra thay đổi lớn hơn.
Bạn đang đảm nhận vai trò như Engineering Manager, Director, hay thậm chí CTO.
Bạn tập trung vào chiến lược, xây dựng đội ngũ, và định hướng công nghệ.
Nếu lãnh đạo cấp cao không ủng hộ chiến lược của bạn hoặc công ty thiếu tầm nhìn rõ ràng.
Nếu bạn muốn thử thách mới, như làm CTO ở startup hoặc quản lý đội ngũ đa quốc gia.
✅ TIÊU CHÍ CHỌN CÔNG VIỆC MỚI:
- Tầm nhìn công ty: Chọn nơi có mục tiêu phù hợp với giá trị của bạn, như xây dựng sản phẩm thay đổi thị trường.
- Nguồn lực: Đảm bảo bạn có ngân sách và đội ngũ để thực hiện chiến lược.
- Equity dài hạn: Stock options hoặc cổ phần là yếu tố quan trọng, đặc biệt ở startup.
- Văn hóa lãnh đạo: Tìm công ty có đội ngũ lãnh đạo minh bạch và hỗ trợ.
- Tác động lớn: Chọn nơi bạn có thể tạo ra thay đổi đáng kể trong ngành hoặc cộng đồng.
Lời khuyên: Đánh giá kỹ tiềm năng của công ty, đặc biệt nếu là startup. Xây dựng thương hiệu cá nhân qua hội thảo hoặc cố vấn để được mời vào các vị trí cấp cao.
✅ TIÊU CHÍ CHUNG KHI NHẢY VIỆC:
Dù bạn đang ở giai đoạn nào, đây là những tiêu chí mình luôn khuyên bạn cân nhắc:
Mục tiêu nghề nghiệp: Công việc mới có giúp bạn tiến gần hơn đến ước mơ của mình không? Ví dụ, nếu bạn muốn trở thành chuyên gia AI, hãy chọn công ty có dự án AI mạnh.
Lương và phúc lợi: So sánh lương với thị trường . Đừng quên các phúc lợi như bảo hiểm, làm việc từ xa, hoặc hỗ trợ học tập.
Văn hóa công ty: Tìm nơi có môi trường hỗ trợ, minh bạch, và phù hợp với phong cách làm việc của bạn. Hỏi bạn bè hoặc xem đánh giá trên các web để biết thêm.
Work-life balance: Một công việc lương cao nhưng bắt bạn làm 80 giờ/tuần có thể không bền vững.
Tính ổn định: Với startup, kiểm tra vòng gọi vốn và tiềm năng sản phẩm. Với công ty lớn, xem xét danh tiếng và lộ trình thăng tiến.
✅ HÀNH TRANG CHO HÀNH TRÌNH NHẢY VIỆC
Nhảy việc không chỉ là tìm một công việc mới, mà là tìm một nơi giúp bạn phát triển, giữ được đam mê, và tiến gần hơn đến mục tiêu. Hãy tự hỏi mình:
- Mình có đang học hỏi và phát triển không?
- Công việc mới có phù hợp với mục tiêu 3-5 năm tới của mình không?
- Mình có sẵn sàng cho những thử thách mới không?
Ngành tech đầy cơ hội, nhưng cũng không thiếu thách thức. Hãy lắng nghe bản thân, chuẩn bị kỹ càng, và tự tin bước đi.
