[ Góc chia sẻ ] XÂY DỰNG THƯƠNG HIỆU CÁ NHÂN NHƯ THẾ NÀO?

Bài viết này được viết hoàn toàn dựa trên trải nghiệm thực tế của bản thân và áp dụng hiệu quả trong cuộc sống của mình, hi vọng nó cũng giúp ích cho các bạn.

Trước khi đi vào vấn đề về cách xây dựng, mình cùng làm rõ khái niệm "Thương hiệu cá nhân". Là những yếu tố, biểu hiện, dấu ấn khiến người khác nhớ hoặc nghĩ về bạn và những biểu hiện này thông qua lời nói, hành động, điệu bộ, thái độ, cách ăn mặc, tài năng đặc biệt, điểm mạnh hoặc lĩnh vực hoạt động mà bạn đã, đang áp dụng trong cuộc sống. Ví dụ một số "Thương hiệu cá nhân" khá nổi ở Việt Nam trong các năm gần đây như "Nguyễn Tử Quảng" hay vài người gọi mỉa mai là "Quảng Nổ" với những câu nói nổi tiếng "Không thể tin nổi, thật không thể tin nổi" trong buổi ra mắt Bphone thế hệ đầu tiên. Mặc dù sản phẩm không được thị trường đón nhận nhưng riêng Nguyễn Tử Quảng đã "thành công" trong việc xây dựng personal brand khiến người khác phải nhớ đến mình cũng như các business mà người này đã làm.

Vậy thì, việc xây dựng Thương hiệu cá nhân sẽ rất có lợi, nó giúp chúng ta ĐƯỢC NHẬN DIỆN ở đám đông, trong xã hội và nó hoàn toàn thúc đẩy các business cũng như CƠ HỘI. Không cần biết cuối cùng họ có THUÊ bạn hay SỬ DỤNG bạn hay không, chỉ cần họ NHỚ đến bạn là bạn đã THÀNH CÔNG hơn người khác rồi. Điều này hoàn toàn không dễ dàng tí xíu nào vì giữa 8 tỷ người trên trái đất và bạn có mặt trong tâm trí của người khác.

Những lời nói, hành động, điệu bộ, thái độ, cách ăn mặc, tài năng đặc biệt, điểm mạnh hoặc lĩnh vực hoạt động sẽ xây dựng trong tiềm thức của người khác dưới dạng hình ảnh, câu chuyện, niềm tin hoặc sản phẩm mà bạn đang tạo ra (Nếu có). Vậy thì Xây dựng THƯƠNG HIỆU CÁ NHÂN tức là xây dựng hình ảnh, xây dựng câu chuyện, xây dựng niềm tin và xây dựng sản phẩm. Việc này là sự tích lũy nhiều năm không phải một sớm một chiều mà có được. Tất nhiên vẫn có những phương pháp kích hoạt để việc này xảy ra nhanh hơn như nhờ sức mạnh của truyền thông, drama , scandal và tất nhiên nhanh cũng đi kèm với rủi ro và thiếu bền vững vậy nên tôi vẫn khuyên bạn suy nghĩ kĩ lưỡng nếu bạn thật sự muốn "nhanh" hơn người khác. Đơn cử là một bạn Hot girl nổi tiếng cách đây nhiều năm "Bà Tưng" với những clip ăn mặc thoải mái và nhảy sexy. Điều mà xã hội và văn hóa thời điểm bây giờ không chấp nhận nhưng Bà Tưng được nhiều người biết và nhớ tới. Tất nhiên xã hội và truyền thông lúc bấy giờ Đả Kích dữ dội.

Quay lại chủ đề chính, để bắt đầu với việc Xây Dựng thương hiệu cá nhân, mình sẽ hỏi bạn một câu rất cơ bản "Bạn muốn người khác nghĩ về bạn là ai trong xã hội này?" Đây là Vision (Tầm nhìn, định vị) của bạn trong xã hội. Một câu hỏi yêu cầu Sự nghiêm túc cao vì nó sẽ dẫn dắt các hành động và kế hoạch phía sau của bạn. Ví dụ "bạn muốn trở thành Cầu Thủ bóng đá và muốn người khác công nhận cũng như Nhận biết bạn như một cầu thủ bóng đá". Điều này đủ chưa? Chưa đủ nha, có rất nhiều cầu thủ ngoài kia. Tại sao người ta lại phải nhớ bạn là ai khi mà bạn chỉ muốn người khác nghĩ về bạn như một cầu thủ. Vậy thì cái Vision này đang mắc lỗi, lỗi ở đây là nó "Chưa Rõ Ràng". Vậy chúng ta làm cho nó rõ hơn nhé. Hãy là "Cầu thủ thuận chân trái, chơi ở vị trí tiền đạo với kĩ năng cá nhân điêu luyện". Lúc này việc liên tưởng về bạn bắt đầu dễ hơn với các từ khóa "thuận chân trái", "kĩ năng điêu luyện" và "tiền đạo". Vậy khi rơi vào ngữ cảnh về cầu thủ, bóng đá, vị trí tiền đạo có kĩ năng tốt, nhiều khả năng bạn sẽ ở trong "kết quả tìm kiếm" khi người khác bắt đàu truy xuất thông tin từ trong kí ức của họ.

Qua ví dụ trên, ta thấy Vision cần phải Rõ Ràng. Thế nhưng, nó cũng đòi hỏi tính Nhất Quán. Tức là hạn chế việc thay đổi quá nhiều Vision trong thời gian ngắn sẽ dẫn đến việc cộng đồng và người xung quanh bạn gặp khó khăn trong việc định hình BẠN LÀ AI trong xã hội. Đơn cử như việc các thông tin mà bạn đưa ra lúc thì bạn là nhân viên marketing khi thì bạn là giáo viên Yoga, khi thì muốn trở thành ca sĩ. Đồng ý là chúng ta có rất nhiều lựa chọn và nhiều phép thử để biết việc mình muốn là gì, tuy nhiên tích lũy niềm tin từ cộng đồng, khắc sâu hình ảnh vào ký ức của cộng đồng đòi hỏi THỜI GIAN và CÔNG SỨC vun đắp mỗi ngày. Nếu chỉ trong một thời gian ngắn, bạn lại bỏ và làm cái khác thì dẫn đến các hình ảnh và định vị kia sẽ dần đi vào quên lãng. Vậy mình nhắc nhẹ lại Vision cần RÕ RÀNG, NHẤT QUÁN VÀ KIÊN ĐỊNH.

Sau khi đọc bài viết này, nếu bạn thật sự được thuyết phục bởi những gì mình nói và bạn thật sự muốn xây dựng thương hiệu cá nhân. Hãy bắt đầu bằng việc xác định Vision của bạn. Thời gian là 3 ngày nghiêm túc suy nghĩ về việc Bạn muốn là ai? Bạn phải là ai? Bạn cần là ai?

Tiếp theo, cộng đồng mà bạn muốn xây dựng. Có lẽ đọc tới đây, bạn sẽ kiểu bán tín bán nghi và ngạc nhiên kiểu như sao xây dựng thương hiệu cá nhân mà phải xây dựng cộng đồng. Bạn thân mến, kiên nhẫn một tý nào. Trong 8 tỷ người trên hành tinh này, dựa trên đặc tính, phẩm chất, sở thích và văn hóa đạo đức của họ mà phân ra rất nhiều nhóm cộng đồng con trong đó. Đây cũng là lý do vì sao có các cộng đồng người yêu bóng đá, cộng đồng người thích vẽ tranh, cộng đồng người thích hóng drama. Vậy nên chính bạn cũng cần một cộng đồng những người quan tâm đến bạn. Thường họ quan tâm vì ngưỡng mộ tài năng của bạn, vì tôn trọng nỗ lực của bạn, vì nhận được giá trị từ bạn thông qua những gì bạn biết. Trong số đó, sẽ có những người âm thầm theo dõi, sẽ có những người công khai yêu mến và chắc chắn họ cũng chính là end user của bạn. Vậy nên các phản hồi tích cực, tiêu cực hoặc góp ý xây dựng đều rất đắt giá. Nó giúp ích cho quá trình forming Vision của bạn (Định hình) vì Vision của bạn lúc đầu chưa chắc đã tốt vậy nên việc nhận các phản hồi là cơ hội để chúng ta điều chỉnh lại bản thân cho phù hợp với cộng đồng chúng ta muốn xây dựng. Chẳng phải việc xây dựng thương hiệu cá nhân của bạn là để người khác biết đến à? Người khác chính là cộng đồng mà mình đang nhắc đến đấy. Để xây dựng được cộng đồng bạn cần biết họ là ai, nhân khẩu học của họ như thế nào, pain point của họ là gì, họ ở đâu, thường hoạt động trên các nền tảng nào?

Lấy ví dụ: cộng đồng hâm mộ ca sĩ X là các em gái 13-26 tuổi, ở HCM, HN và một số thành phố lớn, pain point là khao khát có một thần tượng, đẹp trai, hát hay, nhảy giỏi và đời tư trong sạch. Bạn cần xác định được cộng đồng của bạn thì mới có thể xác định được các sản phẩm và lợi ích mà bạn có thể mang lại cho họ. Nếu không, tất cả việc bạn đang làm là VÔ ÍCH. Ví dụ như Sơn Tùng MTP có thể rất nổi tiếng trong mắt các bạn trẻ ở thành phố lớn, nhưng hỏi một chú phụ huynh 60 tuổi có biết Sơn Tùng là ai không thì chưa chắc họ đã biết vì đơn giản vì chàng ca sĩ này không mang lại lợi ích và giá trị gì cho chú phụ huynh 60 tuổi này cả. Kể cả khi từng vô tình nghe một bài nhạc trên phố của cậu chàng này, chú ấy cũng chẳng bận tâm xem cậu ca sĩ này là ai và tên gì. Bạn thấy đó, sức hút của một người phụ thuộc vào mức độ quan tâm của cộng đồng họ lớn cỡ nào.

Vậy để xác định được cộng đồng của bạn, bạn cần quay ngược về với Vision của bạn lúc đầu? Bạn là ai? Nó sẽ dẫn dắt cộng đồng bạn muốn xây dựng. Nếu vision của bạn là một cô kĩ sư môi trường, luôn có các sáng kiến về các dự án để bảo vệ môi trường và cô ấy muốn được biết đến trong cộng đồng những người yêu môi trường, độ tuổi từ x-y, ở khu vực Z.

Sau khi xác định được WHO rồi, bước tiếp theo bạn cần làm là HOW. Bạn trả lời giúp mình câu hỏi "Làm cách nào để người khác nhận diện được bạn, biết đến bạn". Đây chính là kĩ thuật "Brand yourself" lưu ý đây không phải là Khoe mẽ nha các bạn. Một số bạn lầm tưởng XÂY DỰNG THƯƠNG HIỆU CÁ NHÂN LÀ KHOE những cái mình đạt được lên mạng. Cái này đúng và không đúng. Đúng vì đây là một trong những cách làm. Không đúng vì nó chưa đủ và vì nó dễ mang lại cảm xúc tiêu cực và đố kị từ người khác. Vì bạn nên nhớ rằng, tiềm thức của chúng ta xem việc Khoe mẽ là hành động thiếu khiêm tốn. Vậy nên cảm xúc lẽ ra bạn cần đạt được từ người khác phải là "Kinh ngạc" (Wow), "tự hào" (vì sự gắn kết giữa bạn với họ), "tôn trọng" (Vì họ thật sự bị thuyết phục trước việc bạn làm) nhưng nếu không cần thận thì nó dễ dàng bị biến tướng thành "khinh thường" (vì thái độ của bạn đã dẫn dắt cảm xúc của họ và dù thành quả của bạn là tốt đẹp nhưng vì họ không có các cảm giác phía trên nên họ bị chuyển sang hướng khác).

Vậy thì Brand yourself cần làm sao cho đúng và làm nó như thế nào? Lại quay về Vision của bạn vì như đã nói trước đó, Vision chính là bộ khung để chúng ta bám vào trong quá trình thực hiện xây dựng thương hiệu cá nhân. Trong vision, bạn muốn người ta biết và nhận thức về bạn qua khả năng nào của bạn, giá trị mà cộng đồng cần nhận được là gì. Điều này sẽ quyết định hành động của bạn. Lấy ví dụ bạn muốn Xây dựng thương hiệu cá nhân là một ca sĩ thì bạn cần thể hiện (Perform) khả năng ca hát của bạn thông qua việc hát tại nhà, tại trường, tại khu vực công cộng hoặc phòng trà. Hay bạn muốn xây dựng hình ảnh bạn là một nhà văn thì bạn cần Perform trình độ viết lách của bạn như viết báo, viết truyện ngắn, truyện dài..Thêm nữa, nếu chỉ trình diễn thôi thì chưa đủ. Bạn cần có công cụ để lan truyền khả năng và giá trị của bạn.

Hồi xưa thì người ta biết đến nhau qua những buổi gặp gỡ (truyền thống), truyền miệng từ người này sang người khác dưới dạng câu chuyện, tin đồn (truyền thống), sách văn học tri thức (truyền thống), tổ chức Workshop (truyền thống). Hiện tại nhờ có sức mạnh của Internet nên việc lan tỏa thương hiệu cá nhân còn mạnh mẽ hơn nữa nhờ các công cụ mạng xã hội như Facebook, Zalo, Tiktok, Youtube, Linkedin, báo điện tử..Giờ bạn bắt đầu hình dung rồi chứ, bạn có khả năng (lý thuyết/thực hành), bạn cũng có phương tiện lan truyền rồi. Việc của bạn cần làm là sản xuất content. Content là một sản phẩm mà thông qua đó bạn cho người khác thấy năng lực hoặc giá trị của bạn mà phù hợp với phương tiện lan truyền bạn đang sử dụng.

Lấy ví dụ: Bạn là một ca sĩ, sở trường của bạn là hát nhạc Pop ballad. Bạn sản xuất content là những Video Clip dài trên Youtube, Short Video cho Tiktok, Facebook Reel, hình ảnh cho Facebook, Zalo, Thu âm cho Sportify và MP3Zing. Mỗi user trên các nền tảng khác nhau sẽ có hành vi khác nhau vậy nên việc content được sản xuất để dành riêng cho từng nền tảng là việc nên làm để đảm bảo hiệu quả cao nhất.
Bạn định vị bạn là Nhà hoạt động môi trường, hàng tuần bạn chia sẻ các hoạt động của bạn trong việc bảo vệ môi trường dưới dạng hình ảnh, video như clip bạn và cộng đồng đang dọn một con kênh, clip chia sẻ tác hại của hạt vi nhựa đối với sức khỏe con người, viết sách Hành trình trở thành nhà bảo vệ môi trường ở tuổi 20..Tất cả những điều này đều giúp cho việc định hình và tăng khả năng nhận thức của cộng đồng về bạn như một nhà hoạt động môi trường.

Cuối cùng là những lưu ý mình muốn nhắn gửi đến các bạn trên hành trình xây dựng thương hiệu cá nhân.

Thứ nhất, bạn cần có kế hoạch về việc sản xuất content và việc sản xuất content này nên định kỳ và liên tục để đạt hiệu quả cao nhất.

Thứ hai, nếu bạn không thể tự sản xuất ra content, hãy bỏ tiền ra thuê một đơn vị thực hiện. Tất nhiên mỗi lựa chọn của bạn đều có lợi và hại, hãy cân nhắc để ra quyết định phù hợp.

Thứ ba, thường xuyên tương tác và phản hồi với cộng đồng của bạn là cách để bạn giữ chân cộng đồng cũng như tăng sự kết nối.

Thứ tư, lắng nghe các phản hồi từ cộng đồng để có sự hồi đáp phù hợp.

Thứ năm, theo dõi để nắm bắt xu hướng kịp thời nhằm thích nghi với sự thay đổi của xã hội.

Thứ sáu, xây dựng thương hiệu cá nhân ngoài đòi hỏi kĩ năng chuyên môn của bạn còn có những kĩ năng mềm như thuyết trình, giao tiếp, viết, sáng tạo. Nếu chưa biết hoặc chưa giỏi thì học và nên nhớ việc thực hành liên tục là cách duy nhất hoàn thiện kĩ năng của bạn.

Kết lại, xây dựng thương hiệu cá nhân là một hoạt động Win-Win của bạn và xã hội. Càng làm bạn sẽ nhận ra giá trị về sự tồn tại của bạn trong xã hội để làm gì và nhận thức được cái Tôi của bản thân. Chúc bạn tìm ra bản thân mình qua hoạt động này.

(Bản quyền bài viết thuộc về Quý Nguyễn - True Skill Center)